بیرون از خود به قلم جستجوگر(فرزانه شیدا)
شعر و ادبیات -شاعرانه هابیرون از خود به قلم جستجوگر(فرزانه شیدا)
شعر و ادبیات -شاعرانه هااخبار متنوع خبری هنری
ادامه‌ی برگزاری همایش ادبیات معاصر فارسی
خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
سرویس: فرهنگ و ادب - ادبیات
همایش بین‌المللی ادبیات معاصر فارسی با بزرگداشت قیصر امین‌پور روز گذشته با سخنرانی‌هایی دنبال شد.
به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سیدمحمدباقر کمال‌الدینی به ارایه‌ی مقاله‌ی خود با عنوان «حوری نیلوفری شعر فارسی» به معرفی «فرزانه خجندی» - شاعر اهل خجند فرارود و از شاعران تاجیکستان - پرداخت و گفت: خنجدی از فر آریایی و وحدت ایرانیان دم می‌زد و همواره از پاره پاره شدن تاجیکان و فارسی‌زبانان غم می‌خورد. اغلب سروده‌های او آکنده از احساس لطیف است. بن‌مایه‌ی شعر او عشق است و در میان شاعران کلاسیک از مولانا و از شاعران نو از سهراب سپهری الهام گرفته است.
محبوبه مباشری از سخنرانان دیگر این همایش هم مقاله‌ی خود را با عنوان «قاصد روزان ابری» برای حاضران خواند.
مباشری به جستاری در اندیشه‌های سیاسی - اجتماعی شعر معاصر پرداخت و افزود: شعر نو که با «افسانه»ی نیما یوشیج آغاز شد، از همان ابتدا رنگ و مهر سیاسی به خود داشت. حضور بی حد و مرز اندیشه‌های سیاسی در شعر معاصر، امری مبرهن است. شاعر، شعور دردناک جامعه است و شعر گزارشی است هنرمندانه از روزگار جامعه. انقلاب‌ها و نهضت‌های سیاسی و اجتماعی، همگی در شعر شاعر حضور دارند.
او در ادامه درباره‌ی تاریخ و شعر و شرایط اجتماعی شاعر سخن گفت و با خواندن شعر «داروگ» و «زردها بیهوده قرمز نشدند» (نیما یوشیج) به‌عنوان شعرهایی که بیانگر جریانات سیاسی و انقلابی زمان خود بودند، سخنان خود را پایان داد.
دیگر سخنران این همایش، احمد قرانبکوف - مدیر کرسی زبان و ادبیات فارسی ایران و افغانستان دانشگاه خاورشناسی تاشکند - با موضوع آزاداندیشی در آثار نیما یوشیج به سخنرانی پرداخت و خاطرنشان کرد: درباره‌ی نگاه تازه‌ی نیما به زندگی اجتماعی و رسالت انسان در این جهان، تحقیق چندانی صورت نگرفته است. این در حالی است که با کمی دقت در اشعار نیما، متوجه می‌شویم که اساس سبک جدید نیما را آزاداندیشی او نسبت به شعر و مسائل پیرامون شاعر تشکیل می‌دهد.
او افزود: آزاداندیشی او نخست در رویکردش به قالب شعر نمایان می‌شود. قالب‌های سنتی شعر فارسی، دیگر گنجایش طرح موضوعات روزمره، اجتماعی و فلسفی درباره‌ی آینده‌ی بشر و رسالت انسان در این زندگی را نداشت؛ به همین دلیل نیما به شکل و محتوای نو در شعر روی آورد.
این استاد زبان فارسی در پایان با انتخاب، خوانش و تحلیل چند اثر نیما یوشیج، از جمله افسانه، ققنوس و... مقاله‌ی خود را به پایان رساند.
«بررسی سبک‌شناختی آثار مصطفی مستور» عنوان دیگر مقاله‌ی این همایش بود که توسط اشکان بحرانی - دانشجوی کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز - و سیدفرشید سادات شریفی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز - ارایه و خوانده شد.
بحرانی و شریفی (که هریک بخش‌هایی از مقاله را می‌خواندند)، با اشاره به ویژگی‌های «غالب» در آثار داستانی مصطفی مستور، به بررسی سه مفهوم کلیدی «نحوه‌ی نگرش نویسنده»، «گزینش واژگان و جملات» و «عدول از هنجارهای ادبی و زبانی» پرداختند.
این دو پژوهشگر همچنین درباره‌ی سه سطح «زبانی»، «ادبی» و «اندیشگانی» (فکری و فلسفی) در آثار مصطفی مستور از جمله مجموعه‌های «عشق روی پیاده‌رو» (1377) و «روی ماه خداوند را ببوس» (1379) پرداختند.
در همایش ادبیات معاصر فارسی، قبادی به‌عنوان سخنران بعدی درباره‌ی شعر انقلاب اسلامی با محوریت قیصر امین‌پور سخنرانی کرد و گفت: قیصر را می‌توان سیمرغ شعر انقلاب اسلامی نامید.
این استاد زبان فارسی، سخن خود را بر دو اساس و عنوان «جلال» و «جمال» قیصر به پیش برد و افزود: «جلال» شعر قیصر، همان حوزه‌ی معنایی و «جمال» وجود زیبایی‌شناسانه‌ی شعر قیصر امین‌پور است.
قبادی به چندین ویژگی به‌عنوان عناصر گفتمانی اندیشگانی قیصر اشاره کرد که از آن جمله می‌توان این عناصر را نام برد: من بزرگ قیصر (من عارفانه و عاشقانه)، وجوه اسطوره‌یی و حماسی شعر قیصر، باورمندی‌های به دور از افراط و تفریط ، مردم‌گرایی او، رنج‌های او، نوستالژی او، سوگ‌های فخرآفرین، اندیشه‌ی جهانی، دلباختگی‌های قیصر، انس او با مرگ، امید شورآفرین و جاودانه‌خواهی، عشق معصوم و شور عاشورایی و منظومه‌ی اندیشگانی قیصر.
وی همچنین درباره‌ی جمال و زیبایی شعر قیصر مؤلفه‌هایی را برشمرد که عبارت بودند از: سمبولیزم متعال و نوآوری‌های قیصر، بداعت قیصر در توازن میان صورت و معنا، صناعت‌های ادبی، ایهام‌های حافظه‌گونه‌ی او، ساده‌نمایی هنرنمایانه، طنزهای ویژه، توازن میان آ‌رمان‌گرایی و واقع‌گرایی و نمادپردازی‌های قیصر.
قبادی در پایان با خواندن چند شعر از قیصر امین‌پور، شاهدی بر گفته‌های خود ارایه کرد.
همچنین محمد ناصر - عضو هیات علمی گروه فارسی دانشگاه پنجاب - مقاله‌ی خود را با عنوان «مطالعه‌ی تطبیقی آثار مهدی اخوان ثالث و احمد فیض (شاعر پاکستانی)» ارایه کرد و گفت: اخوان ثالث که طعم تلخ زندان را چشیده، موضوعات سیاسی و اجتماعی را مضمون اصلی شعر خود قرار داده است. دفترهای شعری او مانند «در حیات کوچک پاییز در زندان» و «دوزخ اما سرد» یادآور روزهایی است که او در زندان به سر می‌برده است. تقریبا همزمان با او و در آن سوی مرزها (در پاکستان) شاعری به نام «احمد فیض» می‌زیسته است. او که بزرگ‌ترین شاعر زبان اردو در قرن بیستم است، زندگی‌ای همانند اخوان داشته و شعرهایی به سبک و سیاق آثار اخوان سروده است. فیض هم مانند اخوان مدتی در زندان به سر برده است و دو دفتر شعری او یعنی «زندان‌نامه» و «دست ته سنگ» به عنوان حبسیات او شناخته می‌شوند.
این استاد پاکستانی زبان فارسی با اشاره به مواردی به تطبیق افکار و اشعار این دو شاعر پرداخت و در پایان با خواندن و ترجمه‌ی فارسی شعری از احمد فیض، به سخنان خود پایان داد.
«اندیشه‌ی اجتماعی شهریار» نام دیگر مقاله‌ی ارایه‌شده‌ی این همایش به قلم علی‌اصغر باباصفری - عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان - و رسول حیدری - کارشناس ارشد ادبیات فارسی - بود، که حیدری آن را برای حاضران خواند.
او به بررسی جنبه‌های گوناگون شعر و افکار شهریار پرداخت و گفت: شهریار علاوه بر این‌که به‌عنوان شاعری عاشقانه‌سرا مطرح است، در اشعار خود موضوعات مختلف اجتماعی چون مدنیت، جنگ، صلح، جهان‌وطنی، مفاسد اجتماعی و... را مورد توجه قرار داده است.
حیدری با اشاره به هریک از این جنبه‌ها با خواندن شعری از دیوان شهریار، گفته‌های خود را توضیح می‌داد.
سخنران پایانی روز اول همایش دوروزه‌ی ادبیات معاصر فارسی، نشاط مددی، مقاله‌ای را با عنوان «نقش داستان‌های معاصر در معرفی فرهنگ ایران» برای حاضران خواند.
مددی در سخنان خود به معرفی و بررسی آثار و زندگی «تقی مدرسی» پرداخت و افزود: فرهنگ و تمدن ایرانی عمری 10هزار ساله دارد و دارای فرهنگ عام و پاره‌فرهنگ است. این فرهنگ همواره عناصر منفی فرهنگ‌های دیگر را دفع و عناصر مثبت آنها را جذب کرده است.
مددی اضافه کرد: ادبیات از پاره‌فرهنگ‌های واسطه‌یی است. برای شناخت یک ملت، می‌توان به ادبیات آن ملت توجه کرد. با توجه به رقابت‌های فرهنگی کشورهای جهان، لزوم انتشار فرهنگی بیش از پیش آشکار می‌شود.
این پژوهشگر ادبی خاطرنشان کرد: تقی مدرسی از جمله مهاجران ادبی است که با وجود مهاجرت، به اشاعه‌ی فرهنگ سرزمین خود پرداخته است. «یکلیا و تنهایی او» یکی از معدود آثاری است که به ادبیات جهانی راه یافته است. زبان مدرسی برای همه‌ی مردم جهان قابل فهم است. او معتقد است که ریشه‌های فرهنگی ما واقعیت‌های ادبی ما هستند.
نشاط مددی در ادامه به برخی از ویژگی‌های آثار و زندگی تقی مدرسی پرداخت و مقاله‌ی خود را به‌پایان برد.
انتهای پیام
| |||
|
| نامزدهای نهایی جایزه ادبی فمنیستی فرانسه معرفی شدند | |||||
| نامزدهای نهایی جایزه ادبی فمینا در بخشهای رمان فرانسه، رمانهای خارجی به زبان فرانسه و مقاله معرفی شدند. | |||||
|
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از فیگارو، این جایزه روز 12 نوامبر در پاریس و در سه بخش رمان فرانسه، رمان خارجی و مقاله اعطا خواهد شد. دومنیک باربریس با رمان "چیزی برای پنهان کردن"، کلارا دوپون مون با "عشق باب میل ژوئت"، دیوید فونکینو با "چه کسی دیوید فونکینو را می شناسد" و اریک فوتورینو با "بوسه در سینما" نامزدهای نهایی بخش رمان فرانسه هستند. همچنین جوان دیدیون با رمان "سال فکر بکر"، پولا فاکس با "کناره شرقی" و ادوارد سن آیوبین با "بوی دریا" نامزدهای جایزه رمان خارجی فمینا هستند. سسیل لاژالی، گیه لاپور، مونیک نمر، اولیویه فیلیپونات، الیزابت رودنیسکو و ژاک سملین نیز در بخش مقاله این جایزه نامزد شده اند. جایزه ادبی فمینا در سال 1904 توسط مجله فمینا ("زندگی خوب" سابق) و با همکاری 22 نشریه دیگر تاسیس شد که هرساله در ماه نوامبر به آثاری زنانه (فمنیستی) تعلق می گیرد. | |||||
| |||||
-------
راضیه تجار در چهارمین جشنواره نقد کتاب:
نقد، پشتوانه پیشرفت ادبیات است
| 27 آبان 1386 ساعت 17:16 |
سخنگوی انجمن اهل قلم ادامه داد: با این کار طیف وسیعی جذب این کار شده و به کارها جهت و ساماندهی داده می‌شود.
نویسنده کتاب «از خاک تا افلاک»، با اشاره به برگزاری جشنواره نقد امسال اظهار داشت: باید به زحماتی که متولیان امر متحمل شده اند ارج گذاشت و آرزو کرد که این راه تداوم داشته باشد، زیرا جامعه ادبی نیازمند چنین برنامه‌هایی است.
وی همچنین درباره اطلاع‌رسانی این جشنواره توضیح داد: بهتر است در سال آینده تبلیغ و اطلاع‌رسانی پررنگ‌تر باشد تا تمامی مشتاقان ادبیات و حوزه نقد امکان حضور و بهره‌مندی از این مراسم را داشته باشند.
نویسنده کتاب «کوچه اقاقیا» در پایان گفت: امروز چهارمین سال تولد این جشنواره را جشن گرفتیم، امیدواریم اهالی ادبیات چهلمین سال تولد این جشنواره را نیز شاهد باشند.
علیرضا ذیحق
معنی شعر
وقتی حسی درونی به آهنگین بودن و موزونی واژه‌ها می‌انجامد
و فضایی معنوی با آمیزه‌ای از فهم و خیال، فراروی آدمی گسترده می‌شود،
شعر است که جان می‌گیرد. شعری که پویائی یافته و با نیروهای روانی الفتی
می‌آغازد تا مفاهیم بازی آزاد خیال را تحقق بخشد.
شاعر با غوطه‌ای که در زبان می‌زند به صید کلماتی می‌رود
که در تبیین هنرمندانه‌ی احساس و دردش مدد می‌رساند و
هر چه تجربه‌ی شاعر در شناخت ظرایف و اعماق زبان، نیازهای زمان
و شیوه‌ها و قواعد شعری، بیشتر باشد، ره آوردش گرانبهاتر و نوتر خواهد بود.
همان سان که شاعر می‌تواند حس و درکی خصوصی
از واقعه‌ای را با احساسات عمومی پیوند زده وبه دریافت و فهم خویش
رنگی جهانی بدهد، از رسالت اجتماعی‌اش نیز نباید غفلت بورزد.
به زوایای پنهان دردهایی باید بنگرد که از فرط تکرار،
چهره‌ی کریه آنها به چشم نمی‌آید و در نگاه جامعه حالتی عادی یافته است.
لذا آنانی که به شعر رسالتی اجتماعی قائل هستند معتقدند که شاعر با بیان دردها،
به آزادی جامعه از قید اسارتها و حقارتهای ناپیدا کمک می‌رساند و بدینسان
اصل سفارش اجتماعی شعر که وجود مسأله‌ای در جامعه است
و حل آن جز با آثار خلاقه‌ی شعری امکان‌پذیر نمی‌باشد، شکل می‌گیرد.
هنگامی که شعر به تفهیم و تجسم دردها و پرخاش به آنها می‌پردازند
نقشی رهاننده می‌یابد که با آگاهی دادن از عمیق‌ترین دردها،
آزادی و رهایی را فریاد می‌زند.
جدا از مفهوم و رسالتی که شعر در بیان شخصی‌ترین احساسات
و همچنین الزام و تعهدش به مسائل اجتماعی دارد
باید به تکنیک و شیوه‌ی پرداخت آن نیز بها داد
و با ابداع ریتم و بکارگیری وزن و با ترکیبات نویافته و
واژه‌های بلیغ، در اعتلای هنری آن کوشید.
