اردیبهشتتئاتر ایران برگزار میشود؛موضوع:ادبی و هنری |
در 30 استان کشور برگزار میشود و این در حالی است که
با آن یک ماه جشن تئاتر در سراسر کشور خواهیم داشت،
اما خبری از اجرای عمومی و شکل بهینه تئاتر در شهرستانها نیست.
به همین مناسبت با تعدادی از کارشناسان و آگاهان به تئاتر شهرستان
گفتوگو کردهایم تا به مشکلات، موانع و مصائب تئاتر شهرستانها
آگاه بشویم و در آخر با پیشنهادهای آنان زمینه از سر گرفتن
و رشد تئاتر در شهرستانها را آماده کنیم.
به هر تقدیر برگزاری جشن با هدف شکل گرفتن و قوام تئاتر
یک نتیجه مثبت و کاربردیتر خواهد بود.
امکانات حمید مظفری، کارگردان و عضو هیاتمدیره خانه تئاتر که در سال گذشته برای آموزش به یزد رفته است،
امکانات موجود در آنجا را دریغشده از اهل تئاتر ارزیابی میکند.
او معتقد است که با چشمپوشی از تالارهای چندمنظوره، تالارهای
مناسب تئاتر است که از تئاتر دور مانده است.
وی به تالار فرهنگ در یزد اشاره میکند که پیش از انقلاب
در آنجا به آموزش پرداخته و این تالار بزرگتر از تالار مولوی
تهران است اما امروز هیچ ربطی به فعالیتهای تئاتری ندارد.
حمید پورآذری، کارگردان، که برای آموزش به خرمآباد رفته، در این شهر یک تالار مناسب برای تئاتر دیده که متاسفانه در آن
فعالیتی نمیشود.
اصغر خلیلی، کارگردان اصفهانی حامیان تئاتر در این شهر را اداره ارشاد، حوزه هنری و شهرداری اصفهان میداند که هر یک بنا بر
دیدگاههای خود حمایت مادیای را از گروههای تابع خود به عمل میآورد.
ارشاد بیشتر حمایت معنوی دارد تا مادی و به دیدگاههای مختلف توجه دارد
.
حوزه هنری بیشتر به کارهای مذهبی میپردازد و شهرداری هم به مسائل شهری آمیخته با نگاه مذهبی توجه میکند. البته شهرداری و حوزه هنری
به لحاظ مادی بهتر از ارشاد عمل میکنند.
اردشیر صالحپور، استاد دانشگاه و پژوهشگر، تئاتر شهرستانها را استوانه تئاتر کشور و تهران میداند که همواره پشتوانه تئاتر
ایران بوده است و در این باره میگوید:
شمار زیادی از هنرمندان شاخص و برجسته تهرانی همان
هنرمندان بااستعداد شهرستانی هستند که به دلیل نبود امکانات
و عدم زمینه رشد و فعالیت به تهران آمدهاند و آنچنان
در مناسبات کاری و اجرایی تهران گرفتار شدهاند که کمتر
به شهرستانهای خود بازمیگردند.
این افراد اگر هم به شهرهای خود برگردند، زمینه اصولی و مهمی
برای حمایت و ماندگاری آنان فراهم نمیشود.
سنت مرکزگرایی نهتنها در عرصه هنر و هنرمندان بلکه برای باقی نخبگان نیز حاکم است و هنرمندان برای رشد و پیشرفت خود
تنها مجبورند به تهران بیایند و بنابراین ما تئاتر شهرستانها
و استانها را از وجود هنرمندان حرفهای و شاخص خالی میبینیم.
از سوی دیگر هنرمندان سرشناس هر استانی بعضا یا به انفعال
رسیدهاند و یا آنکه دیگر تمایل به فعالیت در استان خویش ندارند.
عدم همکاری مالی و استطاعت مالی و بضاعت مالی از جمله
عواملی است که باعث شده بودجه و حمایت لازم مادی در
اختیار هنرمندان شهرستانی قرار نگیرد و به همین دلیل هموار
ه چراغ نیمبسمل تئاتر شهرستانها در حال احتضار و خاموشی است.
اجرای عمومی حمید مظفری، کارگردان، وضعیت تئاتر شهرستانها را جالب نمیداند. او معتقد است که در یزد به صورت پراکنده هرازگاهی
گروههای فعال امکان چند اجرای محدود را پیدا میکنند.
حمید پورآذری هم در خرمآباد اصلا جایگاهی برای اجرای عمومی نمیبیند. اصغر خلیلی، کارگردانی که خود در اصفهان فعالیت میکند،
اجرای عمومی در اصفهان را قابل مقایسه با تئاتر تهران نمیداند.
در آنجا اجراهای عمومی محدود است و هیچ ملاک و معیاری برای
آن وضع نشده است.
حمید مظفری که خود در ارتباط با تئاتر شیراز است، فعالیت در این شه ر را بهتر از یزد میداند، از این جهت که در این شهر در حال حاضر
دکتر طبیعی، مدیرکل ارشاد فارس علاقه زیادی به تئاتر نشان داده
و با ارائه تسهیلاتی از گروههای تئاتری دعوت به کار کرده است.
گروههای تئاتری حمید مظفری در یزد گروههای منسجم و افراد باتجربه و استخوان خردکردهای را دیده که جزو زبدهترین تئاتریهای این استان به شمار
میآیند. این گروهها خانه نمایشی ساختهاند به عنوان یک نهاد مدنی
و در سایه آن به فعالیت مشغول بودهاند و متاسفانه در چند سال
اخیر از سوی ارشاد با کملطفی روبهرو شدهاند.
حمید پورآذری به این نکته میپردازد که وحدتی بین هنرمندان تئاتر خرمآباد ندیده و هر یک از آنان دیگری را قبول نداشته است و حتی
برخی از آنان مقابل افراد باتجربهای که از تهران برای آموزش به
آنجا فرستاده میشدهاند، جبههگیری میکردهاند. با آنکه در آنجا
انتخابات انجمن نمایش پیش از انحلال آن صورت گرفته است،
دست به انتخاب زدهاند و بهظاهر فعال هم هستند اما در عمل کاری
را از پیش نمیبرند.
اردشیر صالحپور معتقد است که هنرمندان شهرستانی همواره در شهر خود جایگاه، پایگاه، ماوا و ملجأیی در رشد حیات خود
نداشتهاند و به ناگزیر به تهران مهاجرت میکنند.
حمید پورآذری تئاتر شهرستانها را جشنوارهزده تلقی میکند، که به عنوان یک آفت در شکل گرفتن تئاتر موثر بوده و به همین دلیل
میخواهد که این جشنوارهها از برنامه فرهنگی مدیران ارشاد
شهرها پاک شود و به جای آن اجرای عمومی جایگزین شود.
اردشیر صالحپور هم برگزاری جشنوارهها را یک آسیب جدی میداند که این جشنوارههای رنگارنگ به ذائقه مسوولان
و ارائه گزارشهای اداری خوش میآید و در این باره میافزاید:
تئاتر شهرستانها جشنوارهای شده است، بعضا گروههایی برای
یک جشنواره تدارک میبینند و حتی اگر درخششی در جشنوارهها
داشته باشند، زمینه اجرایی آنها در شهرشان فراهم نمیشود.
یعنی اینکه تئاتر شهرستانها، آرمان و حیات آرمانش برای آن
است که بتواند در تهران عرضاندام کند.
رفع موانع و مشکلات حمید مظفری عضو هیاتمدیره خانه تئاتر قدرت ساخت و ساز خانه تئاتر در شهرستانها را در اساسنامه این خانه قابل
پیشبینی میداند، مشروط بر آنکه حمایتی از سوی هنرمندان
و مسوولان شهرستانها وجود داشته باشد.
وی برقراری اصل 44 قانون اساسی را برای خصوصیسازی تئاتر در شهرستانها یک راه ارتقای تئاتر میداند، مشروط بر
آنکه با نظارت محدود مسوولان فرهنگی مواجه باشد و حمایت
مالی نیز برای تحقق این امر به صورت وام بانکی ممکن شود.
اردشیر صالحپور برای رفع موانع آموزشی در ارتقای کیفی تئاتر، طرح سرباز هنر یا سپاهیان هنر را مطرح میکند که با این شیوه
دانشجویان تئاتری به مدت 2 سال در دوره سربازی میتوانند آخرین
آموختههای خود را در اختیار علاقهمندان شهرهای خود قرار دهند.
حمید پورآذری هم به آموزش در شهرستانها از طریق فرستادن کارشناسان از طرف مرکز هنرهای نمایشی بهطور پیوسته و مستمر
تاکید میکند، تا از این طریق بتوان سطح کمی و کیفی تئاتر
را در شهرستانها بالاتر برد. وی به بودن استعدادهای فراوان
در شهرستانها ایمان دارد که متاسفانه به دلیل نبودن حمایت،
این استعدادها از تئاتر دور میمانند.
اصغر خلیلی هم اعتقاد دارد که باید مسوولان قدرت اجرای عمومی را در سطح شهرستانها بالا ببرند و بنابر میزان دانش، استعداد
و پیشینه افراد با درجهبندی هنری این افراد، اجرای عمومی را
درحد وسع آنان پیشبینی و اجرا کنند، نه اینکه تفاوتی بین یک
جوان از گرد راه رسیده با یک نوپا و یک پیشکسوت قائل نشوند.
او برای غلبه به کمیتگرایی در نظر مسوولان، به کیفیت آثار به عنوان یک ارزش فرهنگی و موثر تاکید میکند ولی متاسفانه
|
نوشته شده در دوشنبه 2 اردیبهشت 1387 |